Toshkent davlat sharqshunoslik universiteti rektori Gulchehra Rixsiyevaning “Kunchiqar yurt bilan ta’lim sohasidagi aloqalarning yangi bosqichi” nomli maqolasi UzA yoritildi.
Yaponiya bugungi kundagi xalqaro maydondagi mavqei, texnologik taraqqiyotdagi peshqadamligi, ta’lim va ilm-fandagi ilg‘orligi bilan ajralib turadi. Mazkur davlat globallashuv jarayonida ham taraqqiyot yo‘lidagi faoliyatini izchil davom ettirayotgani diqqatga sazovor.
Yaponiyaning oliy ta’lim tizimi ham o‘ziga xos ilg‘orligi va an’analari bilan dunyoda mashhur. Mamlakatning 704 ta universitetidan 453 tasi jahon reytinglariga kiritilgan, 46 ta universitet esa TOP-200 talikdan o‘rin egallagan. Bu universitetlarning zamonaviy infrastrukturasidan tortib, ilmiy salohiyatigacha havas qilsa arzigulik.
Shu sababli ham Yaponiya va O‘zbekiston universitetlari o‘rtasida hamkorlik aloqalarini rivojlantirish bugungi oliy ta’limni rivojlantirish kontseptsiyasining internatsionalizatsiya borasidagi vazifalari orasida muhim yo‘nalishlaridan biri hisoblanadi.
O‘zbekiston va Yaponiya o‘rtasida diplomatik aloqalar o‘rnatilganligining 30 yilligi munosabati bilan Sukuba universitetida Global ilm-fan va madaniyat haftaligi tashkil etilib, har bir kunda qiziqarli tadbirlar bo‘lib o‘tdi.
Haftalik doirasida Rektorlar forumi bo‘lib o‘tdi. Unda Oliy Majlis Senati raisining birinchi o‘rinbosari Sodiq Safoyev, Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirining birinchi o‘rinbosari Komiljon Karimov rahbarligidagi delegatsiya tarkibida men ham Yaponshunoslik bo‘yicha yetakchi universitet rektori sifatida oliy ta’limdagi transformatsiya jarayonlari va bu bosqichda xalqaro hamkorlik masalalari yuzasidan ma’ruza bilan ishtirok etdim.
Sukuba universiteti mezbonligida o‘tkazilgan Yaponiya va O‘zbekiston rektorlarining 4-forumi aynan hamkorlik aloqalarini yanada kengaytirish, o‘zaro tajriba almashish uchun yaxshi imkoniyat bo‘ldi. Forumda ikki mamlakat oliy ta’lim muassasalari rahbarlarining o‘zaro kelishuvlari asosida yangi hamkorlik yo‘nalishlari muhokama qilindi, shartnomalar imzolandi.
Toshkent davlat sharqshunoslik universiteti Yaponiyaning 12 ta universiteti, shuningdek, Yaponiya fondi, JICE, Mitsubishi kabi nufuzli tashkilotlari bilan hamkorlikni yo‘lga qo‘ygan. Mazkur hamkorliklar doirasida Yaponiya universitetlarida bakalavriat, magistratura, doktorantura bosqichlarida o‘qish, malaka oshirish, ilmiy loyihalarni bajarish, xalqaro miqyosdagi ilmiy anjumanlarni tashkil etish, yapon tili bo‘yicha notiqlik san’ati tanlovlarini takshil etish, talabalarning shartnoma mablag‘larini to‘lab berish kabi bir qancha yo‘nalishlarda faoliyat tashkil etilgan.
Forum doirasida TDShU va Vakayama universiteti hamda Toyo universiteti bilan ham yangi shartnomalar imzolangani muhim voqea bo‘ldi.
Shaqrshunoslik universiteti bilan hamkorlik qilish niyatida bo‘lgan Nanzan universiteti, Kobe xorijiy tillar universiteti bilan o‘quv va ilmiy hamkorlik qilish masalasida muzokara olib borildi.
Sukuba universiteti Markaziy Osiyo mamlakatlari bilan hamkorlik qilish bo‘limi boshlig‘i Toshinobu Usuyama bilan hamkorlikda akademik almashinuvini kengaytirish, ilmiy loyihalar yaratish va navbatdagi xalqaro konferentsiyani o‘tkazish kabi masalalar muhokama qilindi.
“Yaponiya-O‘zbekiston akademik va madaniy forumi – 2022” doirasida talabalar ilmiy anjumani o‘tkazildi. Unda yapon va o‘zbek talabalar o‘zlarining qiziqarli ma’ruzalari bilan ishtirok etdilar. Qiziqarli jihati shundaki, mamlakatimizda olib borilayotgan gender siyosatining muhim yo‘nalishlari bo‘yicha ilmiy tadqiqot mavzularida magistrlik dissertatsiyalarini yozayotgan Sukuba universitetida o‘qiyotgan o‘zbek qizlari xorijiy tillarda yuqori saviyada ma’ruza qilishdi.
Hamkor universitetimizda mazkur masalalarga qiziqish borligi qizlarimizning ilmiy mavzularidan ham ko‘rinib turibdi. Yaponiyalik olimlar, tadqiqotchilar va talabalarning savol-javoblari bilan qizg‘in muhokamalar bo‘ldi.
Yaponiyaga safarimiz davomida ko‘p yillik hamkorimiz Tokio xorijshunoslik universitetida ham bo‘ldik. Aslida bizning universitet kabi xorijiy mamlakatlarning tili, adabiyoti va boshqa gumanitar soha yo‘nalishlari bo‘yicha ta’lim beriladigan ushbu universitet bilan talabalar almashinuvi dasturlari muntaazam joriy etib kelinmoqda. Ammo bu safargi muzokaralarimizda hamkorlikning yangi qirralari haqida kelishuvlar bo‘ldi.
Eng muhim yangilik o‘zbek tili o‘qitiladigan ushbu yagona yapon universitetining Markaziy Osiyoshunoslik kafedrasi qoshida Sharqshunoslik universiteti burchagining ochilishi bo‘ldi. Universitet prezidenti Kayoko Xayashi xonim bilan uchrashuvda mazkur burchakni alohida markaz sifatida shakllantirishga kelishildi. O‘zbek tili, adabiyoti, tarixi va madaniyatini o‘rganishga tegishli sharoit yaratadigan ushbu markazga kitoblar, milliy yodgorlik namunalari taqdim etildi. Ona tilimizni o‘rganayotgan, O‘zbekiston bo‘yicha tadqiqot olib borayotgan izlanuvchilar uchun, yaponiyalik talabalarning mustaqil ta’lim olishlarida muhim maskan vazifasini o‘taydi.
Markaziy Osiyo kafedrasi talabalariga O‘zbekistonda o‘zbek tilining o‘rni va ahamiyati, ko‘p millatli va ko‘p tilli jamiyat, O‘zbekistonning til siyosati kabi ijtimoiy-lingvistik masalalarga doir ma’ruzasi yaponiyalik talabalarga, ularning ustozlariga ham foydali bo‘lganini qayta-qayta aytdi. O‘qituvchi sifatida darslarimdan qoniqish hosil qilgan yoshlarning fikrlarini eshitib, ayniqsa, ularning O‘zbekistonga bo‘lgan qiziqishlarini ko‘rib juda xursand bo‘ldim.
Safar davomida men uchun nihoyatda unutilmas damlar o‘zbek tilini o‘rgangan sobiq talabalarim bilan uchrashuv bo‘ldi. Ustozlar kunini aynan ular bilan nishonlaganim bir umrlik esdalik bo‘lib qoldi. Bir necha yillar oldin o‘qib ketgan yaponiyalik talabalar bilan ona tilimizda erkin suhbatlashib o‘tirganimizda hissiyotlarim g‘ururimni osmonlarga ko‘tardi.
Universitetimiz bitiruvchilaridan bir qancha yaponshunos yoshlar bilan uchrashib, ularning nufuzli kompaniyalarda ishlayotgani, universitetlarda ta’lim berayotgani, tadqiqotlar olib borib, ilmiy ishlarini himoya qilayotganlarini eshitib juda xursand bo‘ldim.
Safar olam-olam taassurotlar va quvonchli damlarga boy bo‘ldi. Yaponiya va O‘zbekiston rektorlarining forumi o‘zaro hamkorlikni yanada kengaytirish yo‘lida yangi bosqich uchun zamin yaratdi, deya olamiz.
https://uza.uz/uz/posts/kunchiqar-yurt-bilan-talim-sohasidagi-aloqalarning-yangi-bosqichi_414629
Gulchehra RIXSIEVA,
Toshkent davlat sharqshunoslik universiteti rektori
O‘zA
.
Ijtimoiy tarmoqlar:
Matnda xatolikni ko‘rsangiz, uni belgilab Ctrl+Enter ni bosing.
