Urdu tili, adabiyoti, Pokiston madaniyati va tarixi
Sharaxmetova Muxlisa Ansaritdinovna | ||
Ilmiy darajasi va unvoni: | Filologiya fanlari doktori, PhD | |
Lavozimi: | Kafedra mudiri | |
Qabul vaqtlari: | Har kuni (14:00-16:00) | |
Tel.: | +998946490233 | |
E-mail: | muxlisa_sharaxmetova@tsuos.uz |
“Urdu tili, adabiyoti, Pokiston madaniyati va tarixi” Kafedrasi
1947-yil Hindiston va Pokiston mustaqillikka erishgach, O‘zbekistonda hindiy va urdu tillarini o‘qitish yangi bosqichga ko‘tarildi. Mustaqil Hindiston va Pokiston davlatlarining tengdoshi bo‘lmish Janubiy Osiyo tillari kafedrasiga Toshkent davlat universiteti Sharq fakultetining tarkibida 1947-yilda asos solingan edi. Ushbu dargoh keyinchalik til va adabiyotga oid qator o‘quv materiallariga ega boʻldi. Ular orasida hindiy tili va adabiyotiga oid oʻquv qoʻllanmalar bilan bir qatorda V.S.Moskalyovning “Urdu tili xrestomatiyasi” va “Urducha-ruscha so‘zlashuv kitobi”, R.M.Muhammadjonovning 1-kurs talabalari uchun mo‘ljallangan “Urdu tili darsligi”, O.N.Shomatovning “Janubiy hindustoniy tili xrestomatiyasi”, T.X.Xolmirzayevning, A.P.Ibrohimovning “Urducha-o‘zbekcha lug‘ati”, M.H.Abdurahmonovaning “Urdu-hindiy tillari qo‘shma gap sintaksisi”, “Urducha-o`zbekcha mushtarak so`zlar lug`ati” hamda “Urdu tili xrestomatiyasi” va boshqalarni ko‘rsatib o‘tish lozim.
2009-yilda kafedra mudiri, professor Ansoriddin Ibrohimov tomonidan Pokistonning O‘zbekistondagi elchixonasi bilan hamkorlikda “Pokiston markazi” tashkil etilgan bo‘lib, u yerda urdu tilini rivojlantirish bo‘yicha o‘qituvchilar va talabalarning ilmiy anjumanlari, seminarlari, turli uchrashuvlari o‘tkazilmoqda.
2022-yilning 1-mart kuni O‘zbekiston va Pokiston o‘rtasidagi diplomatik aloqalar o‘rnatilganiligining 30 yilligi munosabati bilan o‘tkazilgan tadbirlar doirasida “O‘zbekiston va Pokiston: hamkorlik aloqalarining buguni va istiqbollari” ilmiy-ma’rifiy tadbiri o‘tkazildi hamda Toshkent davlat sharqshunoslik universitetida “Urdu tili va adabiyoti, Pokiston tarixi va madaniyati” kafedrasi ochildi va hozirda faoliyat yuritmoqda.
TDSHU dotsenti, urdushunos olima Muhayyo Abdurahmonova O‘zbekiston va Pokiston o‘rtasidagi hamkorlik aloqalarini mustahkamlashda, shuningdek, O‘zbekistonda sharqshunoslik sohasi, jumladan urdu tilini rivojlantirishga qaratilgan beqiyos xizmatlari uchun 23-mart “Pokiston kuni” bayrami arafasida Pokiston Islom Respublikasi hukumati tomonidan “Tamg‘a-e-imtiyaz” mukofoti bilan taqdirlandi. 2024- yil 7- may kuni Pokiston Respublikasining O‘zbekistondagi elchixonasida dotsent M.Abdurahmonovaga mukofot tantanali ravishda topshirildi.
Kafedraning ilmiy loyihasi:
Kafedrada ilmiy tadqiqot ishlari urdu tilshunosligi va Pokiston adabiyoti yo‘nalishlarida olib boriladi. Ushbu ilmiy tadqiqotlarning natijalari monografiyalar, ilmiy risolalar, darslik va o‘quv qo‘llanmalar tarzida chop etilib mutaxassislar, talabalar e’tiboriga havola qilinmoqda.
Kafedraning o‘qituvchilari va izlanuvchilari doktorlik dissertatsiyalarini tayyorlash yo‘lida faol ilmiy tadqiqot ishlari olib bormoqda hamda ilmiy izlanuvchilik faoliyati doirasida doktorlik dissertatsiyalarini tayyorlamoqdalar.
Kafedra ilmiy yo‘nalishlari:
- Urdu tilshunosligining nazariy muammolari.
- Urdu adabiy tili va shevalari; til uslublari; o‘zaro ta’sir masalalari.
- Urdu-o’zbek tillari qiyosiy tilshunoslik masalalari
- Sotsiolingvistika masalalari
- Urdu tili tarixi va mamlakat siyosatida til vaziyati
- Sinxron tarjima nazariyasi va amaliyoti.
Kafedraning hamkor tashkilotlari
O‘zFA Abu Rayxon Beruniy nomidagi Sharqshunoslik instituti
Toshkent davlat sharqshunoslik universiteti qoshidagi Sharq tillari litseyi
Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti
NUML (National University of Modern Languages)
Hazara University
Kafedraning faoliyati bo‘yicha fotolavhalar