Ishonch telefoni / Call center
+998 71 233 34 24 / +998 71 233 34 28

  • UZRUEN
  • uzbekistan flag uzbekistan emblem

F-1-135 “Alisher Navoiy asarlarining konkordansining ilmiy-uslubiy tadqiqi”

09.03.2018, 15:48 Ilmiy loyihalar 3510

Loyiha  ijrochilari ro‘yxati

T/r Ijrochining F.I.Sh. Tug‘ilgan sanasi Ilmiy darajasi, unvoni
1. Quronbekov A. 02.05.1943 F.f.d. prof.
2. Mannonov A. 22.12.1942 F.f.d. prof.
3. Imomnazarov M. 06.02.1942 F.f.d. prof.
4. Nishanbayeva A. 31.08.1985 Tadqiqotchi
5. Ahmedova D. 02.02.1980 Tadqiqotchi
6. Turdiyev H. 07.07.1986 Tadqiqotchi
7. Qalandarov M. 30.03.1986 Tadqiqotchi

 

Ilmiy tadqiqotning maqsad va vazifalari

Navoiy asarlari bo‘yicha xalqaro me’yorlarga mos keladigan tadqiqotlar olib borish uchun birinchi navbatda Navoiy asarlarining konkordansini tuzish kerak. Konkordans har bir asarda, pirovardida Navoiyning to‘liq asarlar to‘plamida ishlatilgan so‘zlarning mukammal majmuini aniqlash, har bir so‘zning grafik, fonetik, morfologik  shakllari va variantlari, semantik strukturasi, (o‘z qatlam va o‘zlashma qatlam),  so‘z turkumlarining turlari va miqdori va eng muhimi har bir so‘zning tagmatn bo‘yicha ma’no evrilishlarini aniqlash imkonini beradi.

Navoiyning ijodiy merosi ulkan bo‘lib, uni birdaniga qamrab olish imkondan tashqari, shuning uchun bu ish bosqichma-bosqich amalga oshiriladi va Avvalambor, Navoiyning “Xamsa”si bo‘yicha konkordans tuzish maqsadga muvofiq bo‘ladi.

 

Loyiha doirasida erishilgan natijalar

T/r Nashr turi Nashr mavzusi Nashr mualliflari Nashr etilgan vaqti Qaerda nashr etilgan Hajmi
1 Monografiya Алишер Навоийнинг “Ҳайрат ул-аброр” достони конкорданси Қуронбеков А., Маннонов А., Имомназаров М., Аҳмедова Д., Турдиева Ҳ. 2012 “Истиқбол” нашриёти

 

74,5 б.т.
Алишер Навоийнинг “Фарҳод ва Ширин” достони конкорданси Қуронбеков А., Маннонов А., Имомназаров М., Аҳмедова Д., Нишанбаева А. 2013 “Фан ва технологиялар” Марказининг  босмахонаси

 

78 б.т.
Алишер Навоийнинг “Лайли ва Мажнун” достони конкорданси Қуронбеков А., Маннонов А., Имомназаров М., Аҳмедова Д., Нишанбаева А. 2014 “Фан ва технологиялар” Марказининг  босмахонаси

 

61,5 б.т.
Алишер Навоийнинг “Сабъаи сайёр” достони конкорданси Қуронбеков А., Маннонов А., Имомназаров М., Аҳмедова Д., Нишанбаева А. 2015 “Фан ва технологиялар” Марказининг  босмахонаси

 

72,75 б.т.
Навоийшуносликка кириши Имомназаров М. 2015 “Фан ва технологиялар” Марказининг  босмахонаси

 

26,5 б.т.
Алишер Навоийнинг “Хамса” достонларида рамз ва тимсоллар Қуронбеков А. 2015 “Фан ва технологиялар” Марказининг  босмахонаси

 

14,25 б.т.
Алишер Навоийнинг “Садди Искандарий” достони конкорданси Қуронбеков А., Маннонов А., Имомназаров М., Аҳмедова Д., Нишанбаева А. 2016 “Фан ва технологиялар” Марказининг  босмахонаси

 

832 б.
2 Darslik
3 O‘quv qo‘llanma Алишер Навоий асарлари бўйича конкорданс тузиш қўлланмаси Қуронбеков А. 2015 “Фан ва технологиялар” Марказининг  босмахонаси

 

108 б.
3.1. Uslubiy ko‘rsatma Беш достон конкорданси Э.Умаров 2016 Т.: ТДШИ 80 б.
4 Ilmiy maqolalar

shu jumladan:

Xorijiy nashrlarda
4.2. Mahalliy nashrlarda Навоий асарлари конкорданси (сўзлик мажмуаси)ни тузиш йўсинлари Қуронбеков А. 2012 ТошДШИ,

“Ўзбек Шарқшунослиги кеча ва бугун” №3 илмий тўплами

6 бет
Принципы  составления конкорданса по произведениям

Алишера Навои

Қуронбеков А. 2012 “Шарқшунослик” журнали, 2011, №2 8 бет
“Дил” – ҳақойиқ жилвагоҳи Қуронбеков А. 2012 “Алишер Навоий ижоди ва шарқ адабиёти” илмий мақолалар тўплами 6 бет
Замонавий шарқ адабиётининг мумтоз илдизлари Имомназаров М. 2012 Шарқ мамлакатлари адабиёти: ривожланиш тамойиллари, жанр ва услуб масалалари 5 бет
Румийнинг “Маснавийи маънавий” асарида “ишқ”нинг маъно жилолари Қуронбеков А. 2012 Сино

Илмий-адабий, фалсафий-ирфоний, маънавий-маърифий уч ойлик журнал

43-44 сонлар, 2011

28 бет
Алишер Навоий асарларининг танқидий матнлари хусусида Қуронбеков А., Имомназаров М., Маннонов А. 2012 “Шарқшунослик” журнали, 2012, №1 12 бет
Алишер Навоий ижодида тавҳид ғоясининг мазмуний такомили Имомназаров М. 2012 Шарқ фалсафасининг долзарб масалалари анжумани материаллари 5 бет
Алишер Навоийнинг “Ҳайрат ул-аброр” достонида “илм”нинг таърифи Қуронбеков А. 2013 ТошДШИ,

“Ўзбек Шарқшунослиги кеча ва бугун” №4 илмий тўплами

6 бет
Алишер Навоийнинг “Ҳайрат ул-аброр” достонидаги “ишқ” рамзий тушунчаси билан боғлиқ ҳис-туйғу ифодалари (ассоциатив) майдони Қуронбеков А. 2013 “Марказий Осиёда луғатчилик: анъаналар ва ҳозирги замон илмий мактаблари” илмий-амалий анжуман материаллари, ТДШИ 5,5 бет
Алишер Навоийнинг “Фарҳод ва Ширин” достонида форс тилидан ўзлашган феълий яримаффиксларнинг структур ва семантик таҳлили Нишанбаева А. 2013 “Марказий Осиёда луғатчилик: анъаналар ва ҳозирги замон илмий мактаблари” илмий-амалий анжуман материаллари, ТДШИ 4,5 бет
Навоий адабий меросини ўрганишнинг янги босқичи Қуронбеков А. 2013 Турон академиясининг ахборотномаси, №1. 6 бет
Навоийшуносликда янги босқич Қуронбеков А. 2014 ТошДШИ, “Ўзбек шарқшунослиги: бугуни ва эртаси” илмий тўплами, №5, 4-11 б. 6 б.
 “Ҳайрат ул-аброр”да “инсон” концепти Қуронбеков А. 2014 “Шарқ машъали” журнали, №1, 2014 11 б.
Фарҳод тимсоли Қуронбеков А. 2014 “Шарқшунослик” журнали, №3-4, 2014 10 б.
Замонамиз алломаси Қуронбеков А. 2014 Тошкент, “Одамийлик ва олимлик фазилатлари мужассам инсон” китоби, 135-141 б. 6 б.
Алишер Навоийнинг “ҳайрат”ли сўз бойлиги Қуронбеков А. 2014 Турон фанлар академиясининг ахборотномаси. №2 2 б.
Фарҳод ишқи Қуронбеков А. 2014 “Шарқшунослик” илмий журнали, №2, 2014 20 б
Навоий асарлари тилини ўрганиш бўйича тадқиқотлар Қуронбеков А. 2014 “Таржима масалалари” илмий мақолалар тўплами, №2 4 бет
Навоийнинг жаҳоншумул адабий мероси ва унинг асарлари бўйича конкорданс тузиш йўсинлари Қуронбеков А. 19-20 май, 2014й. Тошкент, “Ўзбек ва шарқ халқлари адабиётида эпик анъана: миллий талқин масалалари” халқаро илмий анжуман, 96-101 б. 5 б.
Алишер Навоий ва “хамсачилик” анъаналари (тадрижийлик ва индивидуал талқин нисбати) Имомназаров М. 19-20 май, 2014й. Тошкент, “Ўзбек ва шарқ халқлари адабиётида эпик анъана: миллий талқин масалалари” халқаро илмий анжуман, 64-67 б. 3 б.
Алишер Навоийнинг форсий ғазалларида “дил” сўзининг таржимада талқинлари Қуронбеков А. 2014 “Шарқ таржимашунослиги: тарихи, ҳозирги куни ва келажаги” илмий мақолалар тўплами, №2 6 бет
Concordance a new stage of research of the works of Alisher Navoi Қуронбеков А., Маннонов А. 2014 “Шарқ машъали” журналининг 2-сони  

4 б.

The role and importance of Abu Nasr Farabi and Navoi in the global literary thought Имомназаров М. 2014 “Шарқ машъали” журналининг 2-сони  

3 б.

Алишер Навоийнинг “Лайли ва Мажнун” достонида “дард-у ғам” лексик-семантик гуруҳининг сўз бойлиги Қуронбеков А. 2015 Тилшуносликнинг долзарб масалалари. №7 5 б.
Алишер Навоийнинг “Лайли ва Мажнун” асаридаги арабий ўзлашмалар Қуронбеков А. 2015 “Шарқ машъали” журналининг 1-сони. 5 б.
Анварий ва Навоий Имомназаров М. 2015 “Шарқшунослик” журналининг 2-3-сони 6 б.
Алишер Навоийнинг “Хамса” достонлари туркумида унли товушларни ифодалаш масаласи Имомназаров М. 2015 “Шарқшунослик” журнали, №4 4 б.
“Садди Искандарий” – нажот қалъаси Қуронбеков А. 2015 “Шарқшунослик” журнали, №4 14 б.
“Сабъаи сайёр”да кўнгил маънолари Қуронбеков А. 2016 Ўзбек шарқшунослиги: бугуни ва эртаси. №7 ТДШИ 10 б
Алишер Навоий асарларининг конкорданси ва навойишуносликнинг долзарб масалалари Қуронбеков А. 2016 “Шарқ машъали” журнали, №1 5 б.
Кўнгил ҳақида тўрт достон М.Имомназаров 2016 “Шарқ машъали” журнали, №1 9 б.
Алишер Навойининг “Фарҳод ва Ширин” достонида “эл” тимсоли А.Қуронбеков 2016 “Шарқшунослик” журнали, №1 7 б.
Алишер Навоий назмида наврўз А.Қуронбеков 2016 “Турон тарихи” журналининг 2-3-сони  

2 б.

Алишер Навоий муаллиф хос луғатини тузиш ҳақида М.Имомназаров 2016 “Мерос” журнали, №2 12 б.
“Ҳайрат ул-аброр”да “меҳр” тимсоли А.Қуронбеков 2016 “Шарқшунослик” журнали, №2  

6 б.

Алишер Навоийнинг “Хамса” достонлари конкорданси ва навоийшуносликка қўшган ҳиссаси А.Қуронбеков 2016 “Шарқшунослик” журнали, №3  

8 б.

5 Anjumanlar tezislari shu jumladan:
5.1. Xalqaro anjumanlarda Составление многотомного конкорданса как новый этап научного изучения творчества Алишера Навои Қуронбеков А., Маннонов А. 15-16 май, 2014й. Самарқанд, “Шарқ олим ва мутафаккирларининг тарихий мероси, унинг ҳозирги замон цивилизациясидаги ўрни ва аҳамияти” халқаро илмий анжуман 7 б.
Навоийнинг жаҳоншумул адабий мероси ва унинг асарлари бўйича конкорданс тузиш йўсинлари Қуронбеков А. 19-20 май, 2014й. Тошкент, “Ўзбек ва шарқ халқлари адабиётида эпик анъана: миллий талқин масалалари” халқаро илмий анжуман 5 б.
Алишер Навоий ва “хамсачилик” анъаналари (тадрижийлик ва индивидуал талқин нисбати) Имомназаров М. 19-20 май, 2014й. Тошкент, “Ўзбек ва шарқ халқлари адабиётида эпик анъана: миллий талқин масалалари” халқаро илмий анжуман 3 б.
Жаҳон адабиётшунослик илмининг ривожида Абу Наср Форобий ва Алишер Навоий қарашларининг ўрни ва аҳамияти Имомназаров М. 15-16 май, 2014й. Самарқанд, “Шарқ олим ва мутафаккирларининг тарихий мероси, унинг ҳозирги замон цивилизациясидаги ўрни ва аҳамияти” халқаро илмий анжуман 10 б.
Ключ к тайнам Навои Қуронбеков А. 14 май, 2014й. Тошкент, “Правда Востока”, 14 май, 2014й. 3 б.
Конкорданс “Пятерицы” Алишера Навои и проблемы лингвистических исследований текста Қуронбеков А. 10.10.

2016

Международная конференция “Османские чтения”, посвященная 85 летию со дня рождения М.Н.Османова, г. Махачкала 3 б.
5.2. Respublika miqyosidagi anjumanda Алишер Навоийнинг “Садди Искандарий” достони – темурийлар ҳукмдорига бағишланган асар Қуронбеков А. 01.03.

2016

“Темурийлар даврида тил, маданият ва санъат тараққиёти” мавзуидаги республика илмий-амалий анжумани 12 б
Навоий “Хамаса”сининг конкорданси ва асарларини ўрганишнинг долзарб масалалари Қуронбеков А. 06.02.

2016

“Алишер Навоий мероси ва бугунги ўзбек шарқшунослигининг долзарб вазифалари” илмий анжумани 10 б

 

Joriy etishga tayyor ilmiy ishlanmalar:

Т/р Ilmiy ishlanmaning nomi Mualliflari Ilmiy ishlanmaning amaliy ahamiyati va qo‘llanilish sohasi Qo‘shimcha ma’lumot
1 Алишер Навоийнинг “Ҳайрат ул-аброр” достони конкорданси Қуронбеков А., Маннонов А., Имомназаров М., Аҳмедова Д., Нишанбаева А. А.Навоий асарларининг изоҳли луғати ва энциклопедиясини тузишда, Навоий асарлари луғат бойлигини аниқлашда фойдаланилади; Алишер Навоий қолдирган маънавий меросни тушуниш ва англаб етиш учун асарларидаги ҳар бир сўзнинг маъносини талқин қилиш ва ҳозирги авлоднинг онгига етказиш;

Навоий маънавиятининг фалсафий, ижтимоий, гуманистик ва эстетик ғояларини ўрганишда конкорданс амалий ёрдам беради; Навоийнинг бадиий санъатини ўрганишда бевосита конкордансдан фойдаланса бўлади; Навоий даври ўзбек тили хусусиятлари фонологияси, морфологияси, синтаксисини тадқиқ қилишда конкордансдан фойдаланса бўлади.

ТДШИда бир неча фанларда адабиёт сифатида, шунингдек, келгуси тадқиқотлар учун кенг имкониятлар берувчи манбага айланади
2 Алишер Навоийнинг “Фарҳод ва Ширин” достони конкорданси Қуронбеков А., Маннонов А., Имомназаров М., Аҳмедова Д., Нишанбаева А.
3 Алишер Навоийнинг “Лайли ва Мажнун” достони конкорданси Қуронбеков А., Маннонов А., Имомназаров М., Аҳмедова Д., Нишанбаева А.
4 Алишер Навоийнинг “Сабъаи сайёр” достони конкорданси Қуронбеков А., Маннонов А., Имомназаров М., Аҳмедова Д., Нишанбаева А.
5 Алишер Навоийнинг “Садди Искандарий” достони конкорданси Қуронбеков А., Маннонов А., Имомназаров М., Аҳмедова Д., Нишанбаева А.
6 Алишер Навоий асарлари бўйича конкорданс тузиш қўлланмаси А.Қуронбеков Асарларнинг изоҳли луғати ва энциклопедиясини тузишда, асарлар луғат бойлигини аниқлашда фойдаланилади; Шоирлар қолдирган маънавий меросни тушуниш ва англаб етиш учун асарларидаги ҳар бир сўзнинг маъносини талқин қилиш ва ҳозирги авлоднинг онгига етказиш;

Шоирларнинг бадиий санъатини ўрганишда бевосита конкордансдан фойдаланса бўлади.

7 Алишер Навоийнинг “Фарҳод ва Ширин”ида кўнгил образи Умрзакова М. Тайёрланган БМИлар учун Алишер Навойи асарлари конкорданслари манба бўлиб хизмат қилди. Мазкур БМИ натижаларидан ўз навбатида янги ўқув қўлланмалар ва келгуси илмий тадқиқотлар учун илмий манба сифатида фойдаланиш мумкин. 2016 йил июнь ойида ТДШИ “Мумтоз филологияси” кафедрасида ҳимоя қилинди
8 Алишер Навоийнинг “Фарҳод ва Ширин”ида ишқ сўзининг вариантлари Норхўжаева М.
9 Беш достон конкорданси Э.Умаров Алишер Навоийнинг “Хамса” достонларига тузилган конкордансларнинг аҳамияти, навоийшуносликда тутган ўрни, келгуси тадқиқотларда ундан самарали фойдаланиш учун ўз тавсияларини берган. Мазкур рисоладан “Навоийшуносликка кириш”, “Тилшуносликка кириш”, “Илмий тадқиқот методлари” фанларида қўшимча адабиёт сифатида фойдаланиш мумкин. 2016-17 й. ТДШИ, “Ўзбек тили ва адабиёти университети”да ўқув жараёнида амалиётга жорий этилади